Hij heeft er nooit een schot gelost, toch strooiden de kinderen van de Canadese veteraan Albert Goebel (1921-2020) zijn as uit in Lettele. Dat gebeurde dinsdagmiddag bij ‘zijn’ boom in de wei van Pauline en Piet Ypma. „De cirkel is rond”, zegt dochter Jill.
Bron: de Stentor, geschreven door Regien Klein Hegeman
Een kleine Canadese vlag hangt aan een tak van de eikenboom. Twee papieren vredesduiven waaien heen en weer in de wind. Tussen de stam van de boom en de ingeplante oranje afrikaantjes is een gootje gegraven.
Alles staat klaar om de as van Albert Goebel uit te strooien. Deze bevindt zich in een blauw fluwelen zakje met goudkleurige koordjes. Jill Goebel maakt het open en haalt er een potje uit. De inhoud is beige van kleur.
„Onze vader heeft het niet met directe woorden gezegd, maar hij zei ooit: ‘Zou het niet fijn zijn om hier voor altijd te zijn?’ Hij vond het heerlijk om in het huis van Piet en Pauline te zijn”, vertelt ze. „Hij is in 2020 overleden aan covid, nu hebben we hem bij ons. Voor ons is dit tevens een laatste bezoek aan Nederland.”
Toch nog onder de boom
Tijdens de indringende tonen van de doedelzak van Peter ten Dijke uit Bathmen, loopt het gezelschap naar de boom die de veteraan zelf tien jaar geleden heeft geplant, ter ere van de 70-jarige bevrijding van Nederland. Ernaast staat een plaquette met informatie over Goebel.
„Bij de plaatsing grapte hij nog dat mensen zouden denken dat hij daar begraven ligt”, zegt Piet Ypma. „Dat is hij straks ook.”
Jill houdt een korte toespraak. Ze vertelt hoe dankbaar haar vader was voor het warme welkom dat hij altijd kreeg als hij naar Lettele kwam. Dane en zijn vrouw Linda strooien de as uit. Dit is een emotioneel moment waarbij bijna niemand de ogen droog houdt.
Na het uitspreken van de ‘Act of Remembrance’ en de toespraken van Ypma en de Kjels van Lettele waar Goebel erelid van was, wordt het volkslied Oh Canada gezongen.
„Het is goed zo”, zegt Jill terwijl ze nog een traan wegveegt. „De cirkel is rond.”
Ypma nodigt iedereen uit voor een glaasje oranjebitter. „Albert vertelde ooit hoe hij aan de dood is ontsnapt”, vertelt Pauline Ypma, die warme herinneringen aan Goebel koestert.
„Hij moest met zijn vrachtwagen een rit maken van Antwerpen naar Duitsland. Maar hij was ziek en te beroerd om te rijden. Soldaat Lawrence Herwood Morgan zei dat hij de rit van Albert overnam. Hij offerde zich op.”
De rit eindigt tragisch. Morgan rijdt op een bermbom bij Kleef. Hij was nog maar 20 jaar oud. „Albert bezocht altijd het graf van de jongen”, weet Ypma. „Dan moesten we ’s avonds nog even heen en weer naar Groesbeek.”
De hechte band met Lettele én met de familie ontstaat pas jaren na de oorlog. „Hij zei dat hij hier nog nooit een schot heeft gelost en dat hij alleen maar met zijn vrachtwagen voorbijreed”, vertelt Ypma. „Meerdere malen, want hij moest soldaten bevoorraden.”
Dankzij de stichting Welcome Again Veterans komt hij dertien jaar geleden bij de familie Ypma terecht. Zij bieden hem onderdak zodat hij jaarlijks de 4 meiceremonie kan bijwonen.
Tussen de familie en de Canadees ontstaat een warme band. Zijn zoon en dochter leren ook de Ypma’s kennen. Het echtpaar bezoekt bovendien de familie Goebel in Canada.
„Hij zei altijd dat hij in Canada een ‘nobody’ is. Wanneer Albert in Lettele was, werd hij op een voetstuk geplaatst. Hij voelde zich hier helemaal welkom, gewaardeerd en gelukkig”, vertelt Ypma.
„Twee maanden geleden belden zijn kinderen met de wens een deel van zijn as uit te strooien bij de eikenboom die hij tien jaar geleden heeft geplant in Lettele. Natuurlijk stemden wij daarmee in. Het is heel bijzonder.”
Albert Goebel werd geboren in 1921 in Neudorf Saskatchewan en overleed in 2020 op 98-jarige leeftijd. De familie Ypma heeft hem voor het laatst ontmoet in 2018.